Friesland - Elfstedentocht 2016
 
Mijn moeder is al een tijdje niet op vakantie geweest. Ze wilde graag de Elfstedentocht rijden met de auto en ik mocht met haar mee! Onze reis begon niet in Leeuwarden, maar om praktische redenen (het zuidelijkst) in Sloten (1). Daarna reden we met de klok mee door Stavoren (2), Hindeloopen (3), Workum (4), Bolsward (5), Harlingen (6), Franeker (7), Bartlehiem (telt als 7½), Dokkum (8), Leeuwarden (9), ,Sneek (10) , IJlst (11),  en weer naar Sloten om de tocht rond te maken. 

We doen zo'n Elfstedentocht natuurlijk niet in een dagje. We willen op meerdere plaatsen uit de auto, foto's maken, een terrasje pakken als het weer dat toelaat en vooral heel veel ZIEN. Daarom gaan we in vier dagen en drie nachten. Mijn moeder heeft de respectabele leeftijd van 70+'er en ze loopt met een rollator. Dat betekent dat we van te voren goed moesten bekijken welke hotels er allemaal een lift hebben of kamers op de begane grond. In dit verslag kun je weer zien wat we hebben gedaan en gezien. We hopen dat dit een leuke inspiratie kan zijn om met je eigen ouders op pad te gaan in eigen land!

Elfstedentocht met de auto en een rollator
Grofweg onze route met de auto.

Maandag 25 juli  

Mijn moeder woont in de Achterhoek en ik in het Vechtdal. Deze week zou het redelijk weer worden en de lift in het appartementencomplex van mijn moeder was buiten gebruik vanwege onderhoud. Het ideale moment om een Elfstedentripje te maken. Maandags heb ik bij haar eerst de auto volgetankt, gewassen en gestofzuigd, daarna bij de Hema een telefoonoplader voor in de auto gekocht en toen vanuit Doetinchem via Hengelo/ Lochem/ Holterberg naar mijn huis gereden. Om 22:00 uur gingen we naar bed. 

Dinsdag 26 juli 

Als er iets bijzonders is (feestje, op reis gaan, zoiets) dan ben ik vanzelf vroeg wakker. Om
7:00 uur opgestaan, aangekleed en ontbeten. Auto ingepakt en naar Friesland gereden! Ik had op mijn telefoon de app Waze in gebruik en ik had van te voren veel adressen genoteerd van plekken waar ik naar toe wilde. Zo gebruikten we vooral de navigatie (dus lekker rondkijken) en af en toe de kaart of bordjes. Verder had ik voor deze gelegenheid mijn eigen stempelkaart gemaakt. Ik was er verrukt van: wat een gaaf idee! Leuk overal om stempels vragen. We reden via Zwolle/ Kampen/ Emmeloord/ Lemmer naar onze eerste stop....


   


.... Nummer 1: Sloten! 

Aankomst:
10:30 uur. Er was een parkeerplaats aan de haven, direct na de brug die steeds open ging voor de boten. Het was hier meteen al mooi. Lekker weer met zo’n 23 graden en de zon scheen. Bij die haven was ook een douche/toiletgebouw voor de bootgasten en we zagen kleine eendjes! Mama krijgt van haar buurvrouw bij ieder (dag)tripje een ansichtkaart en we hadden bedacht dat het leuk was om uit elk van de Elfsteden een kaart naar de buurvrouw terug te sturen. Dan moeten ze wel te koop zijn! Daarom had ik van te voren gemaild met de Dagwinkel in het centrum, of ze ook ansichtkaarten verkochten en dat was zo. We werden daar dus herkend, vriendelijk begroet, kochten kaarten en postzegels, kregen de eerste stempel op onze stempelkaart en de dame achter de kassa keek helemaal niet verbaasd! Sloten is een mooi klein vestingstadje en op de foto hieronder kun je zien en lezen hoe dat zo gekomen is. Na een korte wandeling tot aan de kerk, langs de gracht van Sloten, reden we naar nummer 2.

 

#2 Stavoren 

Onderweg hebben we rustig aan gedaan en veel gezien. Om ongeveer 11:30 uur kwamen we aan in Stavoren. Geparkeerd bij het VVV-kantoor dat naast het station zit. Kaarten en een mini-vrouwtje-van-Stavoren gekocht en een stempel gehaald. Ook hier werd er niet eens met de ogen geknipperd. Er was ook iemand die met de fiets rond ging en óók een stempel vroeg, maar dan op een stempelkaart die er een stuk officiëler uitzag. Ik begreep dat ik niet de enige was met zo'n supertof idee...

   

Direct naast de VVV zit een brug en dáár weer naast staat de Vrouwe van Stavoren. Dit is een klein beeldje van een vrouwtje met een puntmuts dat over zee kijkt. Het hoort bij een legende waarvan de korte versie als volgt luidt:

Een rijke koopmansweduwe in 
Stavoren bezat meer schepen dan alle kooplieden van de stad tezamen en werd met de dag rijker. Ondanks haar enorme rijkdom was ze steeds niet tevreden. Een voorbijganger die hoorde dat ze een lading prima graan wilde weggooien, zei haar dat niet te doen; zou ze ooit zelf in de bedelstand vervallen, dan zou haar het graan wel goud toeschijnen. Hierop haalde zij de gouden ring van haar vinger en gooide hem met een grote boog in zee. "Net zomin dat ik deze gouden ring ooit nog terug zal zien, zal ik in de bedelstand vervallen." Op een dag kwam een van haar dienaren naar haar toe met een gevangen vis, met in de maag van die vis haar eigen gouden ring. Vanaf dat moment keerde haar lot. Ten slotte eindigde zij in grote armoede. 

Aaah. Treurig.
Het beeldje staat op een sokkel die weer op een laag gedeelte van de haven staat. Mama gaf me de rollator en ging (met enige moeite) de trap af om foto’s te maken! Supergoed. Er zat een leuk terras naast de brug en daar hebben we thee, appelsap, een tosti en mosterdsoep gehad. Lekker. Ik was vergeten om de blauwe kaart achter de voorruit te leggen, maar we zagen geen bon achter de ruitenwisser, dus we reden rustig naar nummer 3.

 
   

#3 Hindeloopen 

Hindeloopen kreeg slechts een kort bezoekje. Je mag er officieel niet parkeren tenzij je een vergunning hebt. We deden net alsof we van niets wisten, parkeerden bij een winkeltje waar een Post-NL-bord buiten aan de gevel zat en gingen binnen ansichtkaarten kopen en een stempel halen. Ook hier keek niemand er gek van op dat je vraagt om een stempel op een zelfgemaakte stempelkaart. De winkel liep helemaal door in het blok en je kon er aan de andere kant weer uit. Rondje gelopen en terug bij de auto kwam ik erachter dat ik de oplader niet goed had geplaatst en dat de accu van de telefoon bijna leeg was. De rest van de dag ben ik er een beetje gespannen mee omgegaan.

 

We reden een saaie weg onderaan een dijk, zodat je niets kon zien. Ik dacht dat er direct wel water achter zou zitten. Halverwege de route toch even gestopt om naar boven te lopen: een héél stuk achter de dijk zat pas het water van het IJsselmeer. Eerst nog honderden meters (misschien wel een kilometer?) aan grasland.


Jopie Huisman Museum  
#4 Workum 

In het centrum was het erg druk. Ik zag een informatiebordje dat aangaf waar de VVV zat en daarna duurde het nog even voordat we konden parkeren in een blauwe zone (parkeerkaart nu wel gebruikt) aan de doorlopende weg.

Lopend richting het plein kwamen we langs het Jopie Huisman-museum. Mama kende hem wel en wist ook dat er een museum was. € 8,- entree, met CJP maar € 6. Alles op de begane grond en we startten met een film van 20 minuten. Duidelijke uitleg, maar het was wel een beetje saai. Ik knikkebolde een keer en mama zei: ‘Ik viel bijna in slaap.’ Wat gek trouwens, dat ik nog nooit van die man (1922 - 2000) gehoord heb! Hij maakte mooie schilderijen en gebruikte veel verschillende technieken. Echt een kunstenaar. Leuk museum. Daarna alsnog bij de VVV een stempel gehaald en ansichtkaarten. Vlakbij de auto was een toeristisch winkeltje met schippersspullen en daar hebben we souvenirs gekocht.
   

#5 Bolsward 

Tussen Workum en Bolsward zit een rechte N-weg waar je 80 km/u mag rijden. Dat hebben we dan ook maar gedaan en omdat ik het adres van het gemeenteloket had ingevoerd, konden we ook meteen parkeren (weer blauwe zone). Bij het gemeenteloket mocht ik onze waterflessen vullen en kregen we een stempel van de hele gemeente SudWestFrieslan. Dat was eigenlijk niet de bedoeling, wij wilden Bolsward. Dus zijn we om het oude stadhuis gelopen (mooi!!) nadat we bij een kleine Winkel-van-Sinkel hadden gekeken, hebben we toch bij de VVV nog een Bolsward-stempel gekregen en ansichtkaarten gekocht.



Terug naar de auto kon op twee manieren: een heel stuk teruglopen of via twee trappen. Mama nam gewoon de trap! We hadden wat proviand meegenomen en we aten hier even een krentenbol en een Bifi-worstje, voordat we weer op weg gingen. Er zijn eigenlijk twee routes naar Harlingen en we namen níet de route langs het water, want dan zit je misschien weer tegen een dijk aan te kijken. Mama zag onderweg het bordje van Grauwe Kat en ik ging op de rem: die plaatsnaam heb ik nog niet in mijn rare-plaatsnamen-rijtje! Hij ging op de foto en dit was het begin van een omvangrijke toevoeging aan de lijst. 

#6 Harlingen 

We hebben eigenlijk gewoon goed doorgereden en we zijn al om 16 uur in Harlingen, maar we kunnen pas om 17 uur terecht bij B&B de Rode Kers. Daarom hebben we de auto geparkeerd in het centrum aan het water (betaald parkeren) en liepen we door de hoofdstraat naar de VVV. Stempel, ansichtkaarten en daarna op een terrasje in de winkelstraat neergestreken voor thee, cola en bitterballen. De bediening bij de Lachende Koe was vriendelijk, maar niet al te snel. Om 17 uur precies kwamen we aan bij ‘De Rode Kers’. De eigenaresse zat buiten op ons te wachten en we hebben gezellig gekletst. Ik heb de auto aan het water geparkeerd. Dat vond ik een spannende onderneming, omdat er geen richeltje of paaltjes waren. Toch maar gekeken naar hoe dicht andere auto's aan het water stonden; gelukkig had iedereen aan de bestuurderskant wat ruimte gelaten.

Het was een nette kamer met van die veel te chique opgemaakte bedden met honderd kussens en een gehaakte sprei voor de finishing touch. Dat is natuurlijk mooi, maar je laat ze niet 's nachts op je bed liggen. De kamer was niet al te groot en waar laat je die dingen dan? Ik gaf meteen alle kussens en de sprei terug aan Janny. We kregen nog een handgreep voor in de douche die met twee zuignappen bevestigd kon worden, zodat mama tijdens het douchen zichzelf kon vasthouden. Sympathiek.



We hebben eventjes onze spullen uitgepakt en een kwartiertje op bed gelegen voordat we een plek zochten voor het avondeten.
Wandelend naar de restaurants keken we ergens op een menukaart die buiten lag en we werden meteen hartelijk verwelkomd door de eigenaar van dit visrestaurant. Mama houdt niet van vis en toen ze haar voorkeur voor een schnitzel uitsprak, werd meteen aangegeven dat dit zeker tot de mogelijkheden behoorde! Binnen kregen we een fijne tafel en een gratis amuse. We bestelden alleen een hoofdgerecht en hebben vóór het eten kwam alle ansichtkaarten geschreven. Om kwart over acht liepen we via een brievenbus bij het stadhuis weer terug naar de B&B waar we keken naar De Slimste Mens. Daarna heb ik de bedden uit elkaar gezet, nachtkastje ertussen, gemerkt dat de kamer erg stoffig is, mama’s voeten gewassen (een giechelende moeder is erg leuk om te horen!). Dat was pas de eerste dag! Het was erg leuk en ook wel vermoeiend.  



Woensdag 27 juli 

Het was deze dag iets bewolkter en er zou een bui kunnen vallen. Dat kon ons nu nog niet deren;
we hebben onze spullen ingepakt en ontbeten om ongeveer 9 uur. Het ontbijt in De Rode Kers was goed, maar het suikerbrood was oud en droog. Om twintig voor tien zaten we al weer in de auto met de navigatie ingesteld op kleine weggetjes richting Zwarte Haan. Dit is een uitzichtpunt aan de Waddenzee. Er stond een stevige wind, maar het uitzicht was schitterend. Er was een metalen bankje dat erg lekker zat en een beeld van een dijkwerker. Vanaf daar reden we langs plaatsnamen zoals Boer en Peins naar…  



#7 Franeker 

In Franeker zit een wereldberoemd Planetarium. Een slimme wolkammer genaamd Eise Eisinga heeft in de 17e eeuw in zijn woonkamer in zijn vrije tijd ons zonnestelsel in elkaar gezet, om mensen gerust te stellen die bang waren gemaakt door een dominee die riep dat de wereld zou vergaan omdat de planeten dichtbij elkaar zouden komen. We parkeerden langs de gracht (betaald parkeren, max. 2 uur, handhaving liep rond) en kochten om half twaalf twee entreekaartjes: € 5,25 voor volwassenen en € 4,50 met mijn CJP-docentenpas. Het museum rondom het Planetarium was voor ons niet interessant, maar de film (20 minuten) wel en de uitleg in het woonkamertje was zelfs heel leuk! Er was een goede spreker die inspeelde op vragen van bezoekers en op het grote aantal kinderen dat erbij zat. De ruimte was mooi en het planetarium is iets wat je absoluut een keer gezien moet hebben. De vurige interesse en bijzondere preciezie waarmee meneer Eisinga dit raderwerk in elkaar heeft gezet (en dat het nu nog steeds werkt) zorgde bij mij voor een gek gevoel van trots: wat knap dat een Nederlander dit gedaan heeft. Zo lang geleden, zonder computers of rekenmachine, zonder elektriciteit zelfs!



Ik had veel goede reviews gelezen over de brasserie ‘De Stadstuin’ die bij het Planetarium hoort, maar dat viel erg tegen! Lang gewacht en uiteindelijk zelf de bediening maar opgehaald. De mosterdsoep was dun en er zaten grote stukken ui in. Ik was niet tevreden. Door die supertrage bediening kwamen we toch in de regenbui terecht en we konden niet wachten, want de twee uren waren om. Auto opgehaald, mama erin gezet en op naar een tussenstop die niet eens één van de Elfsteden is!




#7½ Bartlehiem
 
Oké, officieel hoort Bartlehiem niet bij de Elfsteden, maar het bruggetje waar ze destijds onderdoor schaatsten is beroemd! Het was desalniettemin moeilijk te vinden, want er stonden geen duidelijke bordjes naar toe. Hoera voor navigatiesystemen. Ik had van te voren opgezocht dat er een theeschenkerij direct naast zit en dat je eigenlijk niet mag parkeren in de buurt. Je moet mindervalide mensen eigenlijk afzetten en dan terugrijden naar een parkeerplaats. Het regende een beetje, dus we hebben bedacht dat het niet zo’n vaart zou lopen met die boetes. Toch maar dichtbij geparkeerd en mama ging de steile brug over (14:45 uur). Schitterend. Het theehuis was gezellig en we namen chocolademelk, cola, een gevulde koek en een plak cake. Mama kocht ook nog een paar souvenirs. De regen zorgde ervoor dat ik wat kribbig werd, maar we gingen gewoon terug over de brug naar de auto en via gekke plaatsnamen naar… 

#8 Dokkum 

Om kwart voor vier parkeerden we op het marktplein van Dokkum en voordat we gingen inchecken bij de Abdij, liepen we eerst onder een paraplu even naar de Grote Kerk oftewel Martinuskerk aan het plein. We hebben een rondje gelopen, naar de tentoonstelling van de Bulgaarse Iconen gekeken en daarna het plein overgestoken langs Interieurinrichting Van Sinderen naar de Abdij. We kregen een kamer op de begane grond in het bijgebouw en daar stonden twee eenpersoonsbedden keurig uit elkaar. Er was een badkamer met douche en toilet. Heel netjes.



Om half vijf liepen we naar het centrum en daar was nét het gemeentehuis gesloten, dus konden we geen stempel krijgen! We liepen richting het centrum en konden nog naar binnen bij de RK Bonefatiuskerk. Mama heeft twee kaarsjes gebrand en het was jammer dat de kruiswegstaties schuilgingen achter een tentoonstelling. Daarna kregen we een stempel van het Post-NL-punt en we liepen langs de markt die net opbrak naar een pizzeria. Daar was het toilet op de eerste verdieping en dat lukte. We namen we twee kinderpizza’s (het was ook druk met kleine kinderen) en met een krant en een puzzel hebben we ons vermaakt. Toen we terugliepen om 6 uur ’s middags, was het droog!

We zijn niet teruggegaan tot het hotel, maar hebben de auto gepakt en zijn via Blije en Holwerd naar de boot van Ameland gereden. Ook daar een stempel gevraagd en gekregen. Inmiddels was het echt droog en mooi weer. De boot kwam in de verte al aangevaren en na een kwartiertje rijden waren we om half acht weer in Dokkum. We keken naar het journaal, De Slimste Mens, Tussen Kunst en Kitsch en in tussen heb ik 9 kaarten geschreven! Daarna toch maar de ogen dichtgedaan.



Donderdag 28 juli 

Mama is elke dag uit zichzelf rond half 8 wakker. Om half tien vertrokken we om nog even via Bartlehiem te rijden. We hadden nog geen foto van het plaatsnaambordje. Helaas was de weg afgesloten, maar het bordje staat (een paar alinea’s terug) wel op de foto! Vandaag deden we de laatste drie steden aan en we reden door tot Sloten om het cirkeltje rond te krijgen.

#9 Leeuwarden 

Ik zette weer het adres van de VVV Leeuwarden in de navigatie en we reden keurig naar het centrum. Er was een parkeerplek naast een Pannenkoekschip, recht tegenover de VVV! Mama kocht ansichtkaarten en regelde een stempel, terwijl ik naar het toilet ging. Vervolgens liepen we via een antiek- en rommelmarktje naar C&A waar ik een riem kocht en weer terug naar de auto. Op weg naar Sneek moesten we volgens de Elfstedenplattegrond langs Marsum want daar was een mooi kasteel. Dat klopt, maar op internet kon ik zien dat het niet geschikt was voor mindervaliden, dus we zijn er alleen langsgereden. Daarna nam ik één verkeerde afslag en moesten we wel een kwartier omrijden voor we op de juiste weg richting Sneek zaten.




#10 Sneek 

Ik vind het best lastig dat je tijdens vakanties altijd moet nadenken over een toiletbezoekje. Je blaas is maar beperkt in grootte en je moet toch goed drinken.
Aan het Martiniplein waar we parkeerden zat ook een grote Rabobank. Ik zwaaide met mijn bankpasje en mocht toen even van het toilet gebruikmaken. Vriendelijk. We waren niet op de parkeerplaats terechtgekomen die ik in gedachte had, maar dit was ook mooi dichtbij de toeristische trekpleister. Gewandeld naar de Waterpoort, even erop, rondkijken en weer eraf (erg schuin!). Daarna op aanraden van twee jongelieden richting de VVV gelopen en we kwamen in een winkelstraat terecht waar we rond 13:00 uur bij Cum Laude hebben geluncht. Dit was een plek waar de bediening een handicap had. Het was een lekker broodje zalm en een goede tosti! We kwamen langs een tattoeagezaak en ik vroeg of we samen een moeder-dochter-tattoeage zouden nemen. Mama’s reactie was: ‘Haha.. een klein hartje?’ Maar helaas, de zaak was dicht.  

De VVV (nodig voor een stempel, natuurlijk) zat in het Scheepvaartmuseum en dat was best een eind lopen. Wel mooi onderweg en erg gezellig druk.



#11  IJlst

De laatste stad van onze Elfstedenroute is IJlst. Een klein dorpje vlakbij Sneek, waar ik in één vloeiende beweging tussen twee auto's fileparkeerde naast het water. Alsof ik het elke dag deed. We liepen naar de VVV en kregen onze laatste stempel. Een memorabel moment. Mama had bij de VVV Leeuwarden stiekem twee Elfstedenkruisjes gekocht en ik kreeg er hier plechtig eentje omgehangen, waarna ik hetzelfde bij haar deed. De medewerkster van de VVV IJlst maakte foto’s en begon honderduit te praten. We kwamen nauwelijks weg, maar de regen was weer gestopt, terwijl we wachtten voor de geopende brug. Prachtig mooi om al die bootjes langs te zien varen.

Een kopje thee en een cola in Het Wapen Van IJlst en ondertussen konden we even een stuk aan dit verslag schrijven. Er waren hier veel vliegen. Om twintig over twee rekenden we af en maakten we een kleine rondrit door IJlst. De tuintjes die niet aan de huizen vastzaten maar aan de gracht waren bijzonder. Het was een langzame rit in de regen met een bezorgbusje en vrachtwagen voor ons.

Om de gehele Elfstedenroute af te maken, moesten we natuurlijk nog een keer terug naar Sloten. Eerst wilden we langs het water rijden, daarom hebben we Elahuizen ingevoerd in de navigatie. Helaas was er daar geen mogelijkheid om lekker aan het grote water (Fluessen) te zitten, daarom reden we verder en bij Indijk was een parkeerplaatsje en een aanlegsteiger. Inmiddels was het droog! Daarom hebben we ongeveer een kwartier zitten kijken naar de boten en waterskiërs.




We reden via Woudsend en Spannenburg naar Sloten. We hebben de auto op dezelfde plek geparkeerd als op dinsdag en een pannenkoek gegeten bij de Koepoort. Waanzinnig dikke kok en een vriendelijk meisje in de bediening. Lekkere pannenkoeken! Vervolgens via een rechte weg (N354) naar ons laatste nachtje slapen: terug naar Sneek.

Hotel Amicitia ligt buiten het centrum op een soort industrieterrein. Een gezellig ouderwets uitziend hotel met vriendelijke receptioniste en een zeer ruime kamer. We hadden specifiek gevraagd om een kamer met douche (niet met bad) en dat is gelukt. Het was er erg warm en er was geen airco, daarom heb ik van de receptioniste een ventilator gekregen! Superservice. De lamp in de badkamer werkte met een sensor, dus konden we ’s nachts het licht niet aanlaten om een toiletbezoekje te vergemakkelijken. Daarom hebben we een schemerlamp in de badkamer gezet en dat werkte prima.

Daarna lagen we lekker op bed de Slimste Mens te kijken en we hebben kaarten geschreven, een boekje gelezen en dan de ogen dicht. Welterusten Friesland.  

Vrijdag 29 juli

Na het ontbijt en uitchecken konden we natuurlijk in 2 uur over de snelweg terugrijden naar Varsseveld, maar dat deden we niet. Mama kende een restaurant in Staphorst dat leuk gesitueerd is en daar wilden we een kopje thee drinken. Helaas is het restaurant gesloten wegens de vakantie en toen we vanuit Staphorst de kleine wegen namen, kwamen we door Dalfsen. Bij de Zeven Deugden hebben we een kopje thee en cola genomen en om kwart voor twaalf reden we door via Heino naar Raalte, door Lochem en in Ruurlo gingen we lunchen bij Plaza ’t Snackhuus.  In Varsseveld hebben we eerst de auto nog eventjes schoongespoeld bij een wasbox en om ongeveer half drie ’s middags waren we thuis.

Dat was hem dan: de Elfstedentocht!






Heb je vragen of vond je het verslag leuk om te lezen? Laat dan alsjeblieft een berichtje achter in mijn gastenboek, waarin je aangeeft dat je het verhaal van Friesland - de Elfstedentocht hebt gelezen.